Giới thiệu
Aus4Innovation là chương trình hỗ trợ phát triển trị giá 33,5 triệu đô la Australia, do Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia (DFAT) tài trợ, được đồng tài trợ và quản lý bởi CSIRO – Cơ quan Khoa học Quốc gia Australia – và triển khai trong khuôn khổ hợp tác chiến lược với Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam (MST). Chương trình hướng tới mục tiêu thúc đẩy một nền kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo, vì sự phát triển bao trùm và bền vững của Việt Nam. Định hướng này gắn liền với quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa hai nước, đã được nâng cấp vào tháng 3 năm 2024, trong đó Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo là một trụ cột hợp tác trọng tâm.
Hành trình của chúng tôi
Bắt đầu triển khai từ năm 2018 với tổng ngân sách 33,5 triệu đô la Australia, Aus4Innovation cam kết hỗ trợ Việt Nam củng cố và nâng cao năng lực hệ thống đổi mới sáng tạo, giúp Việt Nam ứng phó hiệu quả với những thách thức mới và nắm bắt kịp thời các cơ hội phát triển. Trong Giai đoạn 1 (2018–2023), chương trình đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Khoa học và Công nghệ cùng nhiều đối tác trong và ngoài nước – từ viện nghiên cứu, trường đại học, cơ quan quản lý đến doanh nghiệp và cộng đồng – để giới thiệu những giải pháp đổi mới và có tính thực tiễn cao, góp phần tháo gỡ các điểm nghẽn trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Việt Nam.
Bước sang Giai đoạn 2 (2023–2028), chương trình được điều chỉnh với trọng tâm ưu tiên đặt vào hai lĩnh vực chiến lược đối với Việt Nam: Nông nghiệp và thực phẩm có khả năng thích ứng cao và Chuyển đổi số có trách nhiệm. Trong giai đoạn này, Aus4Innovation tiếp tục phát triển hơn nữa các mô hình, phương pháp và thực hành đã cùng đối tác xây dựng trong giai đoạn trước nhằm khắc phục những hạn chế còn tồn tại trong hệ thống đổi mới sáng tạo. Những kinh nghiệm và tri thức quý báu tích lũy trong suốt hành trình này sẽ được chia sẻ rộng rãi với cộng đồng đổi mới sáng tạo, trở thành di sản ý nghĩa mà chương trình để lại khi kết thúc vào năm 2028.

Mục tiêu chiến lược
- Hỗ trợ Việt Nam tăng cường năng lực xây dựng và triển khai các chính sách, quy định mang tính cải cách nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo bao trùm.
- Nâng cao khả năng thích ứng của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong các lĩnh vực trọng tâm nhằm kịp thời ứng phó với những thay đổi của bối cảnh phát triển.
- Xây dựng các cơ chế hỗ trợ đổi mới sáng tạo bao trùm ở cả trung ương và địa phương để kết nối con người, ý tưởng, các khoản đầu tư và nguồn lực một cách hiệu quả.
- Thúc đẩy các quan hệ đối tác lâu dài, cùng có lợi, góp phần củng cố và phát triển hệ thống chính sách và quy định về đổi mới sáng tạo của cả Việt Nam và Australia.
Các lĩnh vực trọng tâm
Aus4Innovation được hình thành từ việc phân tích toàn diện hệ thống đổi mới sáng tạo, từ đó chỉ ra những tồn tại cơ bản của hệ thống như thiếu một định hướng rõ ràng cho đổi mới sáng tạo; hạn chế về thể chế, xây dựng mạng lưới, thúc đẩy các mối liên kết cũng như năng lực về công nghệ và tài chính; khả năng đúc rút và ứng dụng các bài học chưa đáp ứng được yêu cầu. Những yếu tố này trực tiếp ảnh hưởng đến năng lực đổi mới và sức cạnh tranh của Việt Nam. Để khắc phục những tồn tại này, Aus4Innovation góp phần thúc đẩy văn hóa đổi mới sáng tạo, chia sẻ kinh nghiệm quốc tế phù hợp, phát triển các công cụ và giải pháp thực tiễn, đồng thời tăng cường các mạng lưới đổi mới sáng tạo.
Cách tiếp cận toàn diện của Aus4Innovation được thể hiện qua bốn hợp phần có mối liên kết chặt chẽ với nhau, gồm:

Đối thoại Chính sách Đổi mới sáng tạo
Nâng cao năng lực xây dựng và triển khai các chính sách, cải cách pháp lý thúc đẩy đổi mới sáng tạo bao trùm cho các nhà hoạch định chính sách ở các bộ, ngành được lựa chọn.

Mạng lưới Đổi mới sáng tạo
Kết nối các nhân tố trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo để khuyến khích các hình thức hợp tác mới, khai thác hiệu quả công nghệ tiên tiến và huy động thêm nguồn lực để biến các ý tưởng thành hiện thực.

Tài chính và Tài trợ Đối tác Đổi mới sáng tạo
Hỗ trợ tài chính cho các giải pháp đã được kiểm chứng, do các tổ chức của Việt Nam và Australia hợp tác thực hiện nhằm giải quyết các thách thức kinh tế – xã hội cấp bách.

Quan hệ Đối tác Đổi mới sáng tạo
Tăng cường liên kết giữa các cơ quan quản lý, giới học thuật và doanh nghiệp nhằm tạo dựng môi trường đổi mới sáng tạo có tính liên kết và hỗ trợ lẫn nhau tại Việt Nam, đồng thời thúc đẩy hợp tác song phương Việt Nam – Australia.

Cam kết về Bình đẳng và Hòa nhập xã hội
Bình đẳng và hòa nhập xã hội là giá trị cốt lõi, xuyên suốt trong mọi hoạt động của Aus4Innovation. Chúng tôi tin rằng nhu cầu và tiếng nói của mọi nhóm đối tượng đều cần được lắng nghe và tôn trọng. Vì vậy, nguyên tắc GEDSI (Bình đẳng giới, Người khuyết tật và Hòa nhập xã hội) luôn được lồng ghép một cách chủ động và nhất quán trong mọi sáng kiến của chương trình.
Tập trung vào các lĩnh vực như Nông nghiệp và thực phẩm có khả năng thích ứng cao và Chuyển đổi số có trách nhiệm, Aus4Innovation không chỉ góp phần hiện thực hóa cam kết về khí hậu của hai quốc gia mà còn tạo ra tác động thiết thực đối với cộng đồng. Cách tiếp cận này giúp xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo có khả năng ứng phó hiệu quả trước các thách thức về môi trường, đồng thời nâng cao năng lực thích ứng của xã hội trước các biến động phức tạp và tạo điều kiện để mọi người dân – không phân biệt giới tính, điều kiện hay hoàn cảnh – đều có cơ hội tham gia, đóng góp và thụ hưởng thành quả từ các nỗ lực đổi mới sáng tạo chung.

Hướng tới tương lai
Trong chặng đường phía trước, Aus4Innovation sẽ tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam thúc đẩy những đổi mới mang tính đột phá, góp phần hiện thực hóa mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045, như Việt Nam đã xác định trong Chiến lược Phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2021–2030.
